ကျော်ညိုသွေး

အရေးအသားပြုလုပ်ခြင်းနှင့် အနှောက်အယှက်ကင်းတဲ့ဝန်းကျင် နေ့တိုင်းလိုလို စာရေးနေရတဲ့ စာရေးသူတစ်ယောက်နေရာမှာရောက်နေပြီဆိုရင် သူ့ရဲ့ အဓိကလုပ်ဆောင်ချက်က စာရေးတာပဲ။ စာဖတ်တာက ဒုတိယနေရာမှာ ရောက်သွားပြီ။ စာရေးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားလေ့ကျင့်နေတုန်းကတော့ စာဖတ်တာဟာ ပထမနေရာမှာပဲ။ စာတွေကို ကြိုးစားဖတ်မယ်။ စာအစုံဖတ်မယ်။ လေ့လာ စုဆောင်းမယ်။ စာကိုမဖြစ်မနေရေးနေရပြီဆိုရင် စာဖတ်တာနည်းသွားမယ်။ မနည်းလို့လည်းမရဘူး။ စာကို အဓိကရေးနေရပြီကိုး။ အဲဒီတော့ စာဖတ်ချိန်မှာ ဘယ်စာဖတ်မယ်၊ ဘယ်လိုဖတ်မယ် ဆိုတာနဲ့ ဖတ်သမျှစာထဲက ရနိုင်သလောက် စုပ်ယူနိုင်စွမ်းအားမြှင့်နိုင်သလောက် မြှင့်ပြီး ဖတ်ကြရတော့တယ်။ . စာရေးသူတစ်ယောက်အတွက် စာရေးဖို့အထောက်အပံ့ဆိုတာ စာအုပ်တွေရှိတာ ၊ စာဖတ်တာကိုပြောတာမဟုတ်ဘူး။ Accessories တွေကိုပြောတာလည်း မဟုတ်ဘူး။ စာရေးဖို့အတွက် အထောက်အပံ့က အာရုံစုစည်းနိုင်မှု အထောက်အပံ့ပဲ။ စာရေးတာဟာ ဘာသာစကားကိုကြားခံထားပြီး ဖန်တီးမှုပြုလုပ်တာပဲ။ အဲဒီအတွက် ဖန်တီးမှုကို အထောက်အကူပြုနိုင်မယ့် စိတ်အခြေအနေ၊ အသိုင်းအဝိုင်း နဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကောင်းလိုအပ်တယ်။ . အနည်းဆုံးတော့ ဓမ္မာရုံကနေ မနောသီချင်းကို loop လုပ်ပြီးဖွင့်ထားရင် စာရေးဖို့ စိတ်အ...

Fuck You Fuck You လို့အမည်ရတဲ့ စာပေလုံးဝအထူးပြုတဲ့မဂ္ဂဇင်းတစ်ခု ကို 1962 ခုနှစ် မှာ ကဗျာဆရာ Ed Sanders က New York မြို့ကြီးထဲက Manhattan မြို့လေးရဲ့ အရှေတောင်ဘက်ပိုင်းမှာ စတင်တည်ထောင်ခဲ့တယ်။ ကဗျာဆရာ Ed Sanders ဟာ နောက်ပိုင်းမှာ The Fugs ဂီတအဖွဲ့ရဲ့  ဘယ်သူ့မှ စောက်ဂရုမစိုက်တဲ့အထာနဲ့ ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ၊ ဖော်ပြချင်ရာ ဖော်ပြတဲ့ Fuck You ကို ရောင်စုံခြယ် Construction Paper တွေပေါ်မှာရိုက်နှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး Mimeograph Machine နဲ့ ရိုက်နှိပ်ခဲ့တာပဲဖြစ်တယ်။ mimeograph machine ဆိုတာက stencil လို့ခေါ်တဲ့ သတ္တုပြားပေါ်မှာ ရိုက်နှိပ်ချင်တဲ့ စာ/ပုံတွေ ကို ပုံဖော်ထားပြီး မှင်သုတ်လို့ စာရွက်ပေါ်မှာ ရိုက်နှိပ်တဲ့ စက်တစ်မျိုးပဲဖြစ်တယ်။ သေချာတာကတော့ Fuck You ကို အဲဒီလိုမျိုး တန်ဖိုးနည်းပုံနှိပ်နည်းနဲ့ ပြုလုပ်ခြင်းဟာ Mimeo Revolution အဖြစ် Publication လုပ်ငန်းတွေရဲ့ ဈေးကြီးမှုကို ရွဲ့ပဲ့ပြီး အပေါ်ယံစာရွက်ထက် အနုပညာသာ အဓိကဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့မာန်ကိုချီပြီး လုပ်တာပဲဖြစ်တယ်။  Fuck You – A Magazine Of The Arts လို့ Slogan ဖော်ပြထားတဲ့ Fuck You Magazine ဟာ သက်တမ်း (၃) နှစ်သာ ကြာမြင့်ခဲ့တယ်။ Fuck You ကို 1962 ခု...

World Photo Day - ကမ္ဘာ့ဓါတ်ပုံနေ့ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်းဆိုသလိုပဲ နိုင်ငံတကာမှာရှိတဲ့ ဓါတ်ပုံရိုက်ကူးခြင်းအနုပညာအပေါ် တပ်မက်စွဲလမ်းတဲ့ သူတွေဟာ သြဂုတ်လ ၁၉ ရက်နေ့ရောက်တိုင်းမှာ World Photo Day အထိမ်းအမှတ်အနေနဲ့ International Photography Event ကိုပြုလုပ်ကျင်းပကြလေ့ရှိပါတယ်။ World Photo Day Event ကို စတင်တည်ထောင်တဲ့သူကတော့ ဓါတ်ပုံပညာရှင် ၊ Storyteller တစ်ဦးဖြစ်သူ Korske Ara ဆိုသူပဲဖြစ်ပါတယ်။ . World Photo Day ကို 1839 ခုနှစ်မှာစတင်ခဲ့ပြီး အခုအချိန်မှာဆိုရင်တော့ World Photo Day ရဲ့ သက်တမ်းဟာ ၁၇၇ နှစ်တောင်မှပဲရှိခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ World Photo Day ကို သြဂုတ်လ ၁၉ ရက်နေ့အဖြစ်သတ်မှတ်ခြင်းအကြောင်းအရင်း မူလဇစ်မြစ်ကတော့ ကမ္ဘာ့သမိုင်းဝင်ဖြစ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ပြင်သစ်သိပ္ပံပညာသင်ကျောင်းမှ ကျောင်းသားနှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ Nicèphore Nièpce နဲ့ Louis Daguerre တို့ဟာ ၁၈၃၇ ခုနှစ်မှာ Daguerreotype လို့ အမည်ရတဲ့ ဓါတ်ပုံရိုက်ကူးခြင်းနည်းပညာတစ်ခုကို တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပြီး၊ Daguerreotype ဟာ ပထမဆုံးသော ဓါတ်ပုံရိုက်ကူးခြင်းဆိုင်ရာ တရားဝင်အသိအမှတ်ပြု နည်းပညာတစ်ခုဖြစ်လာခြင်းနဲ့ ၊ ပြင်သစ်အစိုးရက အဲဒီ Daguerreotype နည်းပညာကို မူပိုင...

နိုင်တီးဂွမ်တီးက ဆယ်လ်ဖီ (သို့) 1920 က Selfie      အရမ်းရှေးကျတာကို နိုင်တီးဂွမ်တီး လို့ ပြောကြပါတယ်။  ဟုတ်ကဲ့ ။ အခုမြင်ရတဲ့ပုံကတော့နိုင်တီးဂွမ်တီးကဓါတ်ပုံဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာရှိတဲ့  Byron Company က ထူထောင်ထားတဲ့ Marceau’s Studio ရဲ့ အမြင့်တနေရာမှာ ချိတ်ဆွဲဖို့အတွက် ပုံထဲမှာမြင်ရတဲ့ဓါတ်ပုံဆရာတွေက အတူတွဲပြီး ရိုက်ကူးခဲ့ကြတဲ့ Selfie ပုံပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပုံ ၂ ပုံ ကို အခုတော့ New York Museum မှာ ပြသထားပါတယ်။ တစ်ပုံကတော့ သူတို့ကိုယ်တိုင်ရိုက်ကူးပြီး ရလာတဲ့ Selfie ဖြစ်ပြီးတော့ ၊ နောက်တစ်ပုံကတော့ အဲဒီလို Selfie ရိုက်ကူးနေကြပုံကို မှတ်တမ်းတင်ထားတဲ့ ဓါတ်ပုံဖြစ်ပါတယ်။ . Selfie ရိုက်ကူးကြတာဘယ်တုန်းကစပြီးရှိခဲ့တယ်ဆိုတာ ကတော့ မသေချာပေမယ့်လည်း သေချာတာကတော့ အရင့်အရင်နှစ်တွေထဲက Selfie ရိုက်ကူးတာနဲ့ပတ်သက်ပြီးပြန်ပြောင်းလေ့လာကြည့် သလောက်တော့ ၁၉၂၀ ခုနှစ်များထဲမှာ ခေတ်စားခဲ့တယ်ဆိုတာ သိရတယ်။ . ဖော်ပြပါ ဓါတ်ပုံနှစ်ပုံကလည်း 1920 ခုနှစ်ရဲ့ ဒီဇင်ဘာလထဲမှာ ရိုက်ကူးခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၊ ပြောရရင် ယနေ့ Modern Selfie တွေရဲ့ ရှေ့ဆောင်ပုံတစ်ပုံလို့လည်း ပြောလို့ရနိုင်မယ်လို့ အထောက်အထား အချက်အလ...